คุณแม่มือใหม่ต้องรู้! แนะนำ 10 Superfood อาหารเพิ่มน้ำนม ให้คุณแม่
คุณแม่มือใหม่หลาย ๆ ท่านอาจจะมีความกังวลใจ เกี่ยวกับเรื่องน้ำนมสำหรับให้ลูกน้อย กลัวว่าจะไม่มีน้ำนมหรือเปล่า หรือว่าน้ำนมจะหดไหม ในวันนี้ เราจะมาแนะนำประโยชน์ของน้ำนมแม่ พร้อมบอกเล่า 10 Superfood อาหารเพิ่มน้ำนม ที่นอกจากจะสามารถเพิ่มน้ำนมให้คุณแม่ได้ดีแล้ว ยังมีคุณค่าทางสารอาหารมากมาย ที่ดีต่อสุขภาพอีกด้วย จะเป็นอย่างไร เรามาอ่านไปพร้อม ๆ กันเลยนะคะ!
น้ำนมแม่ ดีอย่างไร
ประโยชน์ของ น้ำนมแม่ นั้นมีหลากหลายมาก โดยเฉพาะในช่วง 6 เดือนแรก ที่เรียกได้ว่าเป็นช่วงที่สำคัญที่สุดของทารกน้อย ที่ควรได้รับน้ำนมแม่อย่างเพียงพอ เนื่องจากน้ำนมแม่มีสารอาหารที่มีประโยชน์ต่อการร่างกายและสมอง และยังช่วยเสริมสร้างพัฒนาการสมองและจอประสาทตาของลูกน้อยอีกด้วย นอกจากนี้ ยังไม่ได้มีแค่ประโยชน์สำหรับลูกน้อย แต่ยังมีประโยชน์ต่อคุณแม่ด้วยเช่นกันค่ะ! โดยเราสรุปประโยชน์ของน้ำนมแม่เอาไว้สั้น ๆ ดังนี้
- ช่วยสร้างภูมิคุ้มกันโรคบนผิวหนังของลูกน้อยได้
- มีโพรไบโอติกส์ (Probiotics) ช่วยกระตุ้นให้ทารกน้อยย่อยได้ง่ายมากขึ้น
- มีสารนิวคลีโอไทด์ ที่ช่วยเพิ่มภูมิคุ้มกันในเยื่อบุลำไส้ให้กับลูกน้อย
- ลูกน้อยจะได้รับสารเซอร์เคทเทอร์รี่ ไอจีเอ (sIgA) จากลานนมของแม่ ซึ่งจะช่วยดักจับเชื้อโรคต่าง ๆ ช่วยในการบำรุงระบบทางเดินหายใจ
- ช่วยลดโอกาสการเกิดโรคภูมิแพ้ โรคหอบหืด หรือโรคทางระบบหายใจต่าง ๆ และยังลดโอกาสในการเกิดโรคเบาหวานในอนาคตได้อีกด้วย
- มีกรดไขมันไม่อิ่มตัว ช่วยบำรุงประสาทตาได้ดี
ส่วนประโยชน์ที่คุณแม่จะได้รับนั้น มีดังนี้
- ช่วยป้องกันภาวะตกเลือดหลังคลอดได้
- น้ำหนักลดเร็วขึ้น ช่วยเผาผลาญไขมันสะสมได้ดี
- ลดความเสี่ยงต่อการเป็นโรคเบาหวาน และโรคความดันโลหิตสูงได้
- ลดความเสี่ยงต่อโรคกระดูกพรุน
กลไกการสร้าง และหลั่งน้ำนมแม่
ก่อนอื่นเรามาทำความรู้จักกับกระบวนการสร้างน้ำนมกันก่อนนะคะ โดยจะแบ่งออกเป็น 2 ระบบ ดังนี้
- ระบบการสร้างน้ำนมแบบเมโรไครน์ (Merocrine secretion) : เป็นกระบวนการสร้างน้ำนมรูปหนึ่ง ระบบการสร้างน้ำนมนี้สามารถพบได้ในรูปแบบกระบวนการเดียวกับการสร้างน้ำนมของวัว โดยในกระบวนการผลิตน้ำนมเยื่อหุ้มเซลล์น้ำนมนั้นจะมีความสมบูรณ์ และมีโมเลกุลนมขนาดใหญ่
- ระบบการสร้างน้ำนมแบบอะโพไครน์ (Apocrine secretion) : เป็นกระบวนการสร้างน้ำนมในรูปแบบที่ทำให้เยื่อหุ้มเซลล์น้ำนมหลุดออกมาพร้อมกับน้ำนม ทำให้ได้น้ำนมในปริมาณที่สูง ดังนั้นจึงทำให้น้ำนมที่ได้มีคุณค่าสารอาหารทางธรรมชาติสูง รวมถึงมีคุณค่าทางโภชนาการที่ดี และสามารถย่อยได้ง่ายอีกด้วย ทั้งนี้ระบบการสร้างน้ำนมรูปโพไครน์สามารถพบได้จากนมแม่ และนมแพะเท่านั้น โดยระบบนี้ยังได้รับสารอาหารสำคัญอีกหนึ่งชนิด นั่นก็คือ Bioactive Components ที่จำเป็นต่อการเจริญเติบโตของลูกน้อย เช่น ช่วยสร้างระบบภูมิคุ้มกัน และช่วยในการทำงานของจอประสาทตา เป็นต้น
ส่วนในกระบวนการหลั่งน้ำนมแม่นั้น จะมีหลักการผลิตน้ำนมในแต่ละวัน โดยมีงานวิจัยที่ได้ผลการศึกษาออกมาระบุไว้ว่า “ปริมาณน้ำนมแม่ที่จะมีมากที่สุดนั้น คือในช่วงเช้า และจะค่อย ๆ ลดลงเรื่อย ๆ ไปตามลำดับ ในขณะที่ปริมาณไขมันของน้ำนมจะออกมาน้อยในช่วงเช้า จะค่อย ๆ เพิ่มมากขึ้นในช่วงเย็นเป็นต้นไป”
กลไกการเกิดน้ำนม
องค์ประกอบ 3 อย่างที่ทำงานสอดประสานกันเกิดน้ำนมได้ คือ สมอง อารมณ์ และ เต้านม
- กระตุ้นการสร้างน้ำนม เช่น การดูดนม และเต้านมที่ไม่มีน้ำนม จะใช้เครื่องปั้มนมกระตุ้นแทนการดูด หรือใช้เทนิคการนวด
- การยับยั้งการสร้างน้ำนม เช่น น้ำนมเต็มเต้า, การคัดตึงเต้านม
- กระตุ้นการหลั่งน้ำนม เช่น ต่อมใต้สมองส่วนหน้าหลั่งฮอร์โมนโปรแลคติน กระตุ้นตัวรับที่เต้าให้เกิดการหลั่งน้ำนม
น้ำนมแม่น้อย ทำยังไงดี ?
คุณแม่บางท่านอาจจะมีการบำรุงอย่างเคร่งครัดก็แล้ว ทานอาหารที่มีประโยชน์ก็แล้ว แต่น้ำนมก็ยังออกมาน้อยอยู่ดี สาเหตุที่น้ำนมแม่น้อยนั้นมีหลายปัจจัย โดยส่วนใหญ่แล้วจะเกิดจากสาเหตุ ดังนี้
- เครียด พักผ่อนน้อย จนทำให้ร่างกายอ่อนเพลีย
- ทานอาหารไม่ครบโภชนาการตามหลัก 5 หมู่ หรือทานอาหารไม่เพียงพอต่อความต้องการในร่างกาย
- โรคประจำตัว ก็มีผลต่อการสร้างน้ำนมเช่นกัน เช่น โรคที่เกี่ยวข้องกับต่อมไทรอยด์ ความดันโลหิตสูง หรือเคยได้รับการผ่าตัดในบริเวณเต้านมมาก่อน เป็นต้น
- สูบบุหรี่ ดื่มแอลกอฮอล์
- รับประทานอาหารเสริมมากจนเกินไป
เคล็ดลับการเพิ่มน้ำนมแม่ ง่าย ๆ ด้วยตัวเอง
น้ำนมน้อย อยากเพิ่มน้ำนมแม่ ต้องทำอย่างไรดี? ในวันนี้ เรามีเคล็ดลับการเพิ่มน้ำนมแม่อย่างง่าย ๆ มาฝากคุณแม่กัน ไปดูกันเลย!
- ดื่มน้ำมาก ๆ เพื่อเพิ่มปริมาณน้ำนม และทดแทนปริมาณน้ำในร่างกายที่เสียไป
- พักผ่อนอย่างเพียงพอ เพื่อที่ร่างกายของคุณแม่จะสามารถฟื้นตัวได้เร็วมากขึ้น
- น้ำถุงร้อนหรือผ้าประคบร้อนมาคลึงบริเวณเต้านมก่อนให้นมลูก จะช่วยเพิ่มปริมาณน้ำนมได้ และยังช่วยให้คุณแม่รู้สึกผ่อนคลายอีกด้วย
- ทานบ่อย ๆ แต่เน้นสารอาหารที่มีประโยชน์ เช่น ทานอาหารเพิ่มน้ำนม และลดการดื่มชา กาแฟ
- ในเวลาที่ลูกน้อยหลับ อย่าลืมปั๊มนมแล้วแช่ไว้ในตู้เย็น เพื่อที่สามารถนำมาอุ่นให้ลูกน้อยทานในภายหลังได้
นอกจากที่คุณแม่จะสามารถเพิ่มน้ำนมด้วยตัวเองได้ง่าย ๆ แล้ว การใช้เครื่องปั๊มนมที่มีประสิทธิภาพในการรีดน้ำนมให้เกลี้ยงเต้าก็เป็นอีกตัวเลือกหนึ่งที่คุณแม่ไม่ควรพลาด เราขอนำเสนอ Medela เครื่องปั๊มนมไฟฟ้าคู่ Swing Maxi 2.0 ที่ถูกออกแบบมาเพื่อคุณแม่โดยเฉพาะ ที่จะช่วยทำให้การปั๊มนมของคุณเป็นไปอย่างราบรื่นและได้น้ำนมที่มีคุณภาพ
- ใช้เทคโนโลยี 2-Phase Expression การเลียนแบบจังหวะการดูดตามธรรมชาติของทารก ซึ่งเป็นเพียงแบรนด์เดียวในตอนนี้ที่สามารถทำได้ ทำให้คุณแม่ไม่รู้สึกตึง หรือเจ็บหัวนมขณะใช้งาน
- ระบบปั๊มสองครั้ง เพื่อให้ได้น้ำนมในปริมาณที่มากที่สุด โดยจะมีระบบการทำงานที่สามารถรีดน้ำนมของคุณแม่ได้ทั้งส่วนหน้า และส่วนหลังของเต้านม มั่นใจได้ว่าน้ำนมเกลี้ยงเต้าแน่นอน
- อินเทอร์เฟซใช้งานง่ายเพียง 4 ปุ่มเท่านั้น พร้อมกับการตั้งค่าโปรแกรมล่วงหน้าอีก 9 รายการ
- ปั๊มนมได้ทุกที่ไม่ต้องเสียบปลั๊ก สามารถใช้งานได้นาน 6 ครั้งต่อการชาร์จ 1 ครั้ง และพอร์ตชาร์จเป็น USB type C ทำให้ชาร์จได้ไวขึ้น
- ความดังขณะใช้งานอยู่ที่ 45 เดซิเบล ไม่รบกวนการนอนของทารก
- มีระบบป้องกันน้ำนมไหลย้อนกลับ มั่นใจได้ว่าเมื่อน้ำนมออกมาแล้วจะไม่ไหลย้อนกลับไปเลอะเต้านม หรือค้างอยู่ในอุปกรณ์
แนะนำ 10 Superfood อาหารเพิ่มน้ำนม สำหรับคุณแม่
เมื่อเราพูดถึงวิธีในการเพิ่มน้ำนมแม่อย่างง่าย ๆ กันแล้ว หนึ่งในวิธีนั้นคือ การทานอาหารที่มีประโยชน์ ในวันนี้ เราจะพามาดูกันค่ะว่า Super Food เพิ่มน้ำนมแม่มีอะไรบ้าง ไปดูกันเลย!
- หัวปลี
หัวปลี ถือว่าเป็นอีกหนึ่งอาหารชั้นเลิศสำหรับช่วยในการกระตุ้นน้ำนมของคุณแม่เลยก็ว่าได้ เพราะว่าหัวปลีนั้นมีการที่เรียกว่า ‘แลคโตกูกัม’ ที่เป็นสารสำคัญในการกระตุ้นฮอร์โมนออกซิโทซิน และยังมีโปรแลคติน ที่มีหน้าที่ในการช่วยผลิตน้ำนมของคุณแม่อีกด้วย! นอกจากนี้ หัวปลีนั้นยังมีสารอาหารอื่น ๆ ที่จำเป็นสำหรับคุณแม่เยอะมาก ๆ ไม่ว่าจะช่วยดูแลกระเพาะอาหาร อุดมไปด้วยแคลเซียม ฟอสฟอรัส วิตามินเอ วิตามินซี และยังช่วยในการดูแลระบบการไหลเวียนของเลือด ทำให้ผิวพรรณของคุณแม่สวยใส เต่งตึงอีกด้วย!
- ขิง
ขิงนั้นมีสารอาหารที่มีประโยชน์มากมายสำหรับคุณแม่ มีโปรตีน ไขมัน แคลเซียม และวิตามิน B1 และ B2 ที่จะช่วยเพิ่มการไหลเวียนของเลือด ทำให้น้ำนมไหลได้ดีขึ้น และยังช่วยลดอาการอาเจียนได้ดีอีกด้วย นอกจากนี้ สรรพคุณที่ดีจากขิง ยังทำให้ลูกไม่ปวดท้องอีกด้วย
- อินทผลัม
อินทผลัมช่วยเพิ่มสารอาหารสำคัญที่ควรมีในน้ำนมได้ และยังช่วยทำให้สามารถย่อยได้ง่ายมากขึ้น แก้กระหาย แก้เจ็บคอ และยังช่วยสร้างภูมิคุ้มกันต่อโรคภัยต่าง ๆ ได้อีกด้วย
- ฟักทอง
ฟักทองนั้น อุดมไปด้วยวิตามินเอ ฟอสฟอรัส เบต้าแคโรทีน เส้นใยอาหาร ซึ่งดีต่อระบบการขับถ่าย และยังช่วยในการบำรุงผิวพรรณ และบำรุงสายตา
- อะโวคาโด
อีกหนึ่งอาหารที่ทำให้รู้สึกอิ่มท้องได้ง่าย และอุดมไปด้วยวิตามินบี เค ซี และวิตามินอี โฟเลต และโพแทสเซียม ซึ่งช่วยบำรุงและเพิ่มสารอาหารในน้ำนมให้กับคุณแม่ได้เป็นอย่างดี
- ใบกะเพรา
อีกหนึ่งอาหารจานโปรดของใครหลาย ๆ คน โดยเฉพาะสำหรับคุณแม่แล้ว กะเพรานั้นมีคุณสมบัติ ที่ช่วยในด้านเพิ่มการไหลเวียนของเลือด ช่วยให้มีน้ำนมมากขึ้น และยังช่วยลดอาการท้องอืด ท้องเฟ้อได้ดีอีกด้วย
- ไข่
เมนูที่ง่าย และสะดวกของทุกครอบครัว ไข่นั้นอุดมไปด้วยคุณค่าทางโภชนาการที่ดี เช่น โปรตีน โคลีน ลูทีน วิตามินต่าง ๆ และยังมีประโยชน์ทั้งต่อแม่และเด็กอีกด้วย
- กระเทียม
ในกระเทียม มีสารต้านอนุมูลอิสระที่จะช่วยขับน้ำนมแม่ออกมามากขึ้น รวมไปถึงส่งผลให้น้ำนมมีคุณภาพมากขึ้นอีกด้วย
- ผักสีแดงและสีส้ม หรือข้าวโอ๊ต
ในผักใบสีแดง สีส้ม และข้าวโอ๊ตนั้น มีสารอาหารที่ช่วยเพิ่มฮอร์โมนโปรแลคติน ที่ช่วยในการผลิตน้ำนมให้กับคุณแม่ได้เป็นอย่างดี ทั้งยังมีวิตามินและเกลือแร่อีกหลายชนิด ที่ช่วยให้ร่างกายแข็งแรงอีกด้วย
- งาดำ
งาดำอุดมไปด้วยแคลเซียม วิตามินบี และยังมีแร่ธาตุอื่น ๆ มากมายที่ช่วยในการดูแลผิวพรรณ เส้นผม และกระดูกให้มีความแข็งแรง และยังช่วยป้องกันหลอดเลือดอุดตัน และโรคหัวใจได้อีกด้วย
เป็นอย่างไรกันบ้างคะ กับเกร็ดความรู้เกี่ยวกับน้ำนมแม่ รวมไปถึง Superfood อาหารสำหรับเพิ่มน้ำนมแม่ ที่เรานำมาแนะนำกันในวันนี้ ทั้งนี้ นอกจากการทานอาหารที่อุดมไปด้วยสารอาหารที่มีประโยชน์ คุณแม่เองก็อย่าลืมออกกำลังกายควบคู่ไปด้วย เพื่อสุขภาพที่ดีทั้งคุณแม่และลูกน้อยนะคะ
